ประเพณีตักบาตรกลางน้ำสืบสานวัฒนธรรม อำเภอบางปลาม้า | ||||||
ประเพณีตักบาตรกลางน้ำถือเป็นวัฒนธรรมซึ่งสืบทอดกันมานับร้อยปีของราษฎรสองฝั่งแม่น้ำท่าจีน อันได้แก่ ตำบลบ้านแหลมกับตำบลตะค่า และชุมชนอื่น ๆ ที่ให้ความสนใจ นอกจากจะเป็นการส่งเสริมวัฒนธรรมของท้องถิ่นแล้ว ประเพณีดังกล่าวยังมีนัยยะของความสามัคคีกลมเกลียวของคนลุ่มแม่น้ำท่าจีน ทั้งยังเป็นกิจกรรมส่งเสริมพระพุทธศาสนาอีกด้วย ซึ่งในสมัยก่อนโน้น ยังไม่มีถนนหนทาง บ้านเรือนราษฎรจะอยู่ริมฝั่งแม่น้ำ และใช้แม่น้ำโดยยานพาหนะทางเรือ เป็นเส้นทางคมนาคมไปมาหาสู่กันและเช่นเดียวกันพระสงฆ์ ก็จะใช้เรือพายบิณฑบาต ไปรับอาหารจากชาวบ้านซึ่งมีบ้านเรือนอยู่ริมฝั่งแม่น้ำ ซึ่งในช่วงเวลานั้นจึงไม่มีการเดินบิณฑบาต
เมื่อถึงช่วงหลังวันออกพรรษาของทุกปีชาวบ้านจะอันเชิญพระพุทธรูปออกจากสถานที่ตั้งสักการะนำมาประดิษฐานในมณฑลพิธีแล้วนำพระปฏิมากรรมที่ศักดิ์สิทธิ์ (เรือพระ) ล่องไปตามลำน้ำท่าจีนเพื่อให้ประชาชนที่ศรัทธาได้กราบนมัสการและร่วมอนุโมทนาส่วนบุญ ในขณะเดียวกันก็จะมีบรรดาพ่อเพลงแม่เพลงพื้นบ้าน อย่าง ศิลปินแห่งชาติ “แม่ขวัญจิต ศรีประจันต์ ” ร่วมขับขานตำนานเพลงโบราณ เช่น เพลงเรือ เพลงฉ่อย เพลงอีแซว เพลงเกี่ยวข้าว เพลงพวงมาลัย นำหน้าขบวนพิธีชักพระ
จากการบอกเล่าของผู้สูงอายุบอกว่าที่จัดให้มีการตักบาตรกลางน้ำขึ้น โดยนิมนต์พระสงฆ์ทั้งหมดพายเรือมารับอาหารนั้น สาเหตุเนื่องมาจากช่วงระยะเวลาหนึ่ง ชาวบ้านไม่ว่างไปทำบุญที่วัดเพราะติดฤดูกาลทำนา ชาวบ้านจะไปทำนาโดยไปสร้างขนำโรงนาเป็นที่พักชั่วคราว ทำนาเสร็จจึงจะกลับมาบ้าน จึงว่างเว้นจากการทำบุญตักบาตรไป เมื่อว่างจากการทำนาจึงนิมนต์พระมารับบิณฑบาตพร้อมกัน โดยกำหนดวันทำบุญไว้เป็นการแน่นอน คือทุกวันแรม 12 ค่ำ เดือน 12ของทุกปี ตั้งแต่เวลา 5.30 น. เป็นต้นไป โดยประชาชนตักบาตรพระสงฆ์กลางลำน้ำแม่น้ำท่าจีนบริเวณหน้าตลาดคอวัง จนถึงหน้าวัดเจ้าขาว ระยะทาง 1 กิโลเมตร ซึ่งพระสงฆ์จากวัดต่าง ๆ ที่อยู่ริมฝั่งแม่น้ำท่าจีน จำนวน 31 วัด จะพายเรือบิณฑบาต และชาวบ้าน 2 ฝั่งแม่น้ำ ก็จะพายเรือใส่บาตรเช่นเดียวกัน สำหรับผู้ที่ไม่มีเรือ สามารถไปรอตักบาตรได้ที่หน้าตลาดคอวังและหน้าวัดเจ้าขาว
ทำบุญ คือการทำความดี การทำสิ่งที่เป็นประโยชน์ การกระทำความดีตามหลักคำสอนในศาสนา ซึ่งการทำบุญมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มพูนความดี กรรมดี และเพื่อกำจัดความเห็นแก่ตัว ความเห็นแก่ได้ออกไปจากใจ การทำบุญนำความสุขมาให้ ทำให้จิตใจของเราแบ่งบานไปด้วยบุญ จิตใจให้ผ่องใส บริสุทธิ์ ชีวิตมีความสงบสุข พบเจอแต่สิ่งดีงามทำบุญ ในคำวัดหมายถึงการทำสิ่ง ที่เป็นบุญ กล่าวกว้าง ๆ วิธีทำบุญมี 3 วิธีคือ
1. การให้ทาน ทั้งการทำบุญตักบาตร เลี้ยงพระ การถวายสังฆทาน บริจาคทรัพย์หรือสิ่งของให้แก่ผู้อื่น รวมทั้งการให้ทานแก่สัตว์ 2. การรักษาศีล ไม่ว่าจะเป็น ศีล 5 หรือศีล 8
3. การเจริญภาวนา เช่น ทำสมาธิอบรมใจ ปฏิบัติกรรมฐาน สวดมนต์การทำบุญหากปฏิบัติได้ครบ 3 วิธี ถือว่าทำบุญได้สมบูรณ์คนไทยมักมีความคุ้นเคยกับการทำบุญมาเป็นเวลานาน ซึ่งเรามักจะพบเห็นได้เมื่อเวลาไปทำบุญก็มักจะไปกันเป็นครอบครัว มีทั้งผู้ใหญ่ วัยรุ่น รวมทั้งเด็กๆ ด้วย
การตักบาตรเป็นประเพณีที่พุทธศาสนิกชนควรปฏิบัติ เพราะเป็นการให้กำลังแก่พระภิกษุสามเณร ได้มีโอกาสศึกษาเล่าเรียน ประพฤติปฏิบัติธรรมตามพระธรรมวินัย และสั่งสอนประชาชน เป็นการสืบต่อพระพุทธศาสนาให้มั่นคงถาวรสืบไป ทั้งนี้จะเป็นผลดีแก่ผู้ปฏิบัติด้วย เพราะทำให้เป็นผู้มีใจบุญกุศลและเป็นการส่งเสริมผู้ทรงคุณธรรม
|